Ochrona środowiska jako działalność ukierunkowana na zapobieganiu dalszej degradacji natury w ostatnich latach zyskała na szczególnym znaczeniu. Coraz częściej mówi się o tym, że walka o ocalenie planety ma ogromne znaczenie dla społeczeństwa. Ekologia jako nauka, do niedawna zajmująca się wyłącznie środowiskiem przyrodniczym, w ostatnich latach poszerzyła zakres swoich badań o działalność człowieka i jej wpływ na ekosystem. W tym sensie łączy się z innymi dziedzinami nauk, takimi jak antropologia i socjologia.
Dziś już trudno kłócić się ze stwierdzeniem, że działalność człowieka drastycznie zmienia globalne środowisko. Ekologia wzbogaca nasz świat i ma kluczowe znaczenie dla ludzkiego dobrostanu. Dostarcza nowej wiedzy na temat współzależności między ludźmi a naturą, która jest niezbędna do produkcji żywności, utrzymania czystego powietrza i wody oraz zachowania bioróżnorodności w zmieniającym się klimacie. Do niedawna refleksja ekologiczna ograniczała się tylko do tych elementów. Dzięki wysiłkom amerykańskich socjologów, wyodrębniono dyscyplinę, którą określa się mianem ekologii społecznej.
Ekologia społeczna bada relacje między społeczeństwem, człowiekiem i środowiskiem naturalnym w szerokim kontekście wzajemnych współzależności. Ekologia społeczna zajmuje się energią i społeczeństwem, użytkowaniem gruntów i produkcją żywności, metabolizmem społeczeństw oraz wpływem działalności człowieka na środowisko. Ekologia społeczna opiera się na przekonaniu, że prawie wszystkie nasze obecne problemy ekologiczne mają swoje źródło w głęboko zakorzenionych problemach społecznych. Środowisko i społeczeństwo są ze sobą nieodłącznie powiązane, a czynniki społeczne, kulturowe, religijne itd mają do odegrania ważną rolę we wprowadzaniu zrównoważonego rozwoju.
Ten nurt ekologii nie ogranicza się jedynie do stwierdzeń na temat tego, jaka jest obecnie sytuacja. Formułuje także możliwe rozwiązania problemów, z jakimi mierzy się ludzkość w kontekście swojej relacji do środowiska. Ekolodzy społeczni podkreślają wagę ustanowienia bardziej egalitarnego systemu społecznego, który jest napędzany równością i współpracą, a nie indywidualnymi zyskami. Wymaga to zatem także przemyślenia kształtu naszego systemu gospodarczego. Wspólne działanie i jednakowa troska o wszystkie aspekty życia mają fundamentalne znaczenie dla tej formy ekologii. W tej orientacji myślowej środowisko postrzegane jest nie jako teren do eksploatacji, ale jako równy partner, który umożliwia w ogóle człowiekowi życie na ziemi.
W naszych dyskusjach na temat współczesnych kryzysów ekologicznych i społecznych mamy tendencję do ignorowania bardziej ukrytej mentalności dominacji, której ludzie używali od wieków, aby usprawiedliwić dominację siebie nawzajem oraz, przez rozszerzenie, natury. Lukę tę stara się wypełnić właśnie ekologia społeczna. Łączy ona w sobie wiele różnych perspektyw, z których każda może mieć wyraźną rolę w zmienianiu naszego podejścia do siebie i świata naturalnego. Ekologia społeczna, dzięki temu że korzysta z dokonań takich dziedzin jak filozofia, psychologia i etyka, daje solidne intelektualne podstawy do radzenia sobie z katastrofą klimatyczną.
